Lãi suất thả nổi là một trong những loại lãi suất áp dụng cho những khoản vay ngân hàng. Việc nắm rõ khái niệm và cách tính lãi suất thả nổi sẽ giúp bạn ước tính số tiền lãi phải trả, từ đó lập kế hoạch tài chính hợp lý hơn. Vậy hãy cùng tìm hiểu chi tiết về loại lãi suất này qua bài viết sau đây nhé!
1. Lãi suất thả nổi là gì?
Lãi suất thả nổi là loại lãi suất có thể thay đổi trong suốt kỳ hạn vay, dựa trên một chỉ số tham chiếu hoặc biến động của thị trường. Đây là lựa chọn mà nhiều ngân hàng áp dụng, đặc biệt cho các khoản vay dài hạn như vay mua nhà hoặc vay kinh doanh.
Các ngân hàng thường tính lãi suất thả nổi dựa trên mức lãi suất cơ sở cộng với một biên độ cố định, giúp lãi suất phản ánh sự thay đổi của thị trường tài chính.thường được điều chỉnh định kỳ là 1 tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần.
Khi lãi suất cơ sở tăng, lãi suất thả nổi cũng tăng theo và ngược lại. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến các khoản vay áp dụng theo loại lãi suất này.
2. Công thức tính lãi suất thả nổi:
Lãi suất thả nổi = Lãi suất cơ sở + Biên độ
Trong đó:
- Lãi suất cơ sở là mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố (thường là lãi suất điều hành hoặc lãi suất liên ngân hàng).
- Biên độ là mức cộng thêm mà ngân hàng áp dụng, có thể dao động từ 1-3% tùy thuộc vào từng ngân hàng và sản phẩm tín dụng cụ thể.
Ưu điểm của lãi suất thả nổi
- Điều chỉnh theo thị trường: Lãi suất thả nổi linh hoạt thay đổi dựa trên các biến động của thị trường, giúp người vay có cơ hội hưởng mức lãi suất thấp khi lãi suất cơ sở giảm.
- Tối ưu chi phí vay dài hạn: Người vay có thể tiết kiệm chi phí lãi suất khi thị trường có xu hướng giảm, điều này rất có lợi cho các khoản vay dài hạn như mua nhà, đầu tư hay kinh doanh.
- Phản ánh kinh tế thực tế: lãi suất thả nổi thường bám sát tình hình kinh tế hiện tại, giúp người vay có được mức lãi phù hợp nhất theo điều kiện thị trường và hạn chế chi phí không cần thiết.
Nhược điểm của lãi suất thả nổi
- Nguy cơ tăng chi phí khi thị trường biến động: Nếu lãi suất thị trường tăng, khoản trả nợ hàng tháng của người vay cũng tăng. Khi đó có thể tạo áp lực tài chính cho bạn, đặc biệt đối với các khoản vay lớn.
- Khó dự đoán chi phí dài hạn: Sự biến động của lãi suất thả nổi khiến việc lên kế hoạch tài chính lâu dài trở nên phức tạp, người vay khó tính toán trước chi phí.
- Phụ thuộc vào biến động lãi suất: Người vay cần theo dõi lãi suất thường xuyên để đánh giá tác động đến khoản vay và điều chỉnh kế hoạch chi tiêu phù hợp.
4. Các yếu tố tác động đến lãi suất thả nổi
Dưới đây là những yếu tố chính tác động đến lãi suất thả nổi:
- Lãi suất cơ bản từ Ngân hàng Nhà nước
Đây là yếu tố quan trọng nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến lãi suất thả nổi. Khi Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh lãi suất cơ bản nhằm kiểm soát lạm phát hoặc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, lãi suất thả nổi tại các ngân hàng thương mại cũng sẽ thay đổi theo.
Ví dụ, khi Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất cơ bản để kiểm soát lạm phát, các ngân hàng sẽ tăng lãi suất thả nổi nhằm phản ánh chi phí vốn cao hơn.
- Tình hình lạm phát
Lạm phát tác động đến sức mua của đồng tiền và khi lạm phát tăng cao, các ngân hàng có xu hướng tăng lãi suất để giảm cầu tín dụng và kiểm soát lượng tiền lưu thông trên thị trường. Ngược lại, khi lạm phát được kiểm soát tốt, lãi suất thả nổi có thể được giữ ở mức thấp hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho người vay với chi phí lãi thấp hơn. - Nhu cầu vay vốn và thanh khoản thị trường
Khi nhu cầu vay vốn cao, các ngân hàng có thể tăng lãi suất thả nổi để duy trì lợi nhuận và quản lý nguồn vốn. Ngược lại, khi thanh khoản dồi dào, các ngân hàng có thể điều chỉnh giảm lãi suất thả nổi để kích cầu, hỗ trợ cho các cá nhân và doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn. - Tác động từ kinh tế toàn cầu
Các biến động trong nền kinh tế thế giới như lãi suất liên ngân hàng quốc tế, chính sách của các ngân hàng trung ương lớn (ví dụ: Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ – FED), hoặc các yếu tố bất ngờ như suy thoái kinh tế, có thể ảnh hưởng đến lãi suất trong nước.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế, lãi suất thả nổi tại Việt Nam có thể điều chỉnh để phản ánh sự thay đổi của kinh tế toàn cầu.
- Chính sách và quy định tài chính trong nước
Những thay đổi trong chính sách tài chính và quy định của Chính phủ cũng ảnh hưởng đến lãi suất thả nổi. Ví dụ, các biện pháp hỗ trợ tín dụng của Chính phủ hoặc các chương trình giảm lãi suất để hỗ trợ doanh nghiệp có thể làm giảm áp lực tăng lãi suất thả nổi trong thời gian ngắn.
5.Có nên vay ngân hàng với lãi suất thả nổi?
Theo đánh giá chung, lãi suất thả nổi có những ưu điểm như sau:
Linh hoạt theo biến động thị trường, giúp người vay có thể cân nhắc với tình hình kinh tế để đưa ra các phương án tài chính phù hợp với những thay đổi.
Đảm bảo tính minh bạch vì được tính dựa trên các chỉ số thị trường, do đó người vay có thể tham khảo và so sánh với các sản phẩm tài chính khác nhau trên thị trường.
Vì thế, tùy tình hình tài chính, mục đích vay, kỳ hạn vay và khẩu vị rủi ro mà người vay nên xem xét kỹ lưỡng trước khi lựa chọn lãi suất thả nổi.